De half duistere wereld van het kind dat één ouder buitensluit

Karen Woodall 8 november 2017

Hoe kan een kind dat één ouder buitensluit herstellen, was een vraag die me deze week werd gesteld. Helder was dat de persoon die de vraag stelde bezig was met het verwerken van de redenen waarom hij/zij, als jong volwassene, anders in de wereld staat dan anderen. Door deze vraag werd ik weer herinnerd aan de donkere steegjes waarin het verstotende kind leeft. Een wereld die in het beste geval half schemer is en in het slechtste geval voornamelijk schaduw, geheimen en leugens kent, en wel zo erg dat helder denken bijna onmogelijk wordt. Ik begon te denken aan de manier waario een kind kan herstellen van deze ervaringen van psychologische splitsing en welke psychologische weg een kind moet afleggen om te herstellen.

Het proces van psychologische splitsing of splijting, dat het meest sterke symptoom van verstoting is, duwt het kind terug naar een vroeg kinderlijke mentale staat waarin de wereld verdeeld is in alleen maar goed en alleen maar slecht. Dit is geen natuurlijke staat van zijn voor wie dan ook die ouder is dan ongeveer 2 jaar, want dat is de leeftijd waarin het gespleten denken door een jong kind wordt opgelost en integratief denken mogelijk wordt.

Splitsing of gespleten denken is een afweermechanisme dat gebruikt wordt door mensen die er niet in slagen om positieve en negatieve kwaliteiten van zichzelf en anderen, als een geheel te zien.

Splitsing (“splitting”) staat centraal in de Britse school van “object relations theory” waarvan Melanie Klein, Donald Winnicott, Harry Guntrip en Scott Stuart voorstanders van waren. Harry Fairbairn voegde daarbij zijn eigen formulering van objectrelatietheorie toe in de 50-er jaren.

Volgens Klein internaliseren we de relatie die we hebben met onze ouders als objecten die als kader dienen voor alle toekomstige relaties die we vormen. We leren hoe we ouders moeten zijn door de opvoeding die we krijgen van onze ouders.

Daarom worden zoveel kinderen die zelf één ouder buitensluiten later de verstoten ouder. De internalisering van het kader van één gemiste of verstoten ouder waardoor die meegedragen wordt door het verstotende kind dat niet bij machte is om de gespleten staat op te heffen. Dit is een van de contra intuïtieve realiteiten van de verstoting en veel mensen geloven dat het tegengestelde waar is, waarmee ik bedoel dat mensen geloven dat verstotende kinderen opgroeien om zelf de verstotende ouder te worden. Dit is niet waar. Het grootste risico voor verstotende kinderen is dat ze als ouders opgesloten zitten in het geïnternaliseerde kader van hun jeugd, onwetend dat hun gedachten zijn beïnvloed door de voorkeursouder en dat ze lijden aan gespleten denken. Deze kinderen hebben de kaders van het ‘kiezen’ voor één ouder en de buitensluiting van de andere ouder geïnternaliseerd als normaal en dat patroon verward als zijnde dat er van ze gehouden wordt. Kort gezegd, ze geloven letterlijk dat hun ‘keuze’ voor de voorkeursouder is zoals liefde voelt met als gevolg dat ze als volwassenen relaties aangaan met mensen die deze gevoelens bevestigen. Dit betekent dat ze verliefd worden op verstoters, controlefreaks en mensen die hun wereld bepalen. Dit alles leidt tot de intergenerationele herhaling van het patroon van het trauma van verstoting als het nu volwassen verstotende kind slachtoffer wordt door het verstoten worden door eigen kinderen.

Dit is een patroon van trauma dat niet gestopt kan worden tenzij het verstotende kind in staat is om zich bewust te worden van wat er hem/haar geestelijk is aangedaan. De eerste stap naar herstel is om te onderkennen dat het niet normaal is om totaal en compleet één ouder buiten te sluiten en te ‘kiezen’ voor de andere ouder en dat het niet normaal en gezond is om op te groeien met het geloof dat één ouder volledig te kort schiet, terwijl de andere ouder geen tekortkomingen heeft.

In mijn antwoord, deze week, bedacht ik me hoe ik deze vragensteller kon helpen op dit ene moment dat we elkaar treffen. Het is niet makkelijk om een verstotend kind te helpen begrijpen hoe hun geest is voorbereid op deze vervorming maar het is altijd belangrijk om het te proberen. Ik heb het kind (nu een volwassene aan de buitenkant) verteld om na te denken over zijn/haar wereld op de volgende manier.

Als je naar buiten kijkt en de lucht is blauw en het gras is groen en je weet dat al jouw vrienden precies hetzelfde zien als jij, vraag je dan dit af. Sluiten jouw vrienden ook één ouder volledig buiten, weigeren ze om een ouder te zien, overwegen ze om contact te hebben met deze ouder en praten ze over deze ouder? Wat zeggen je vrienden over hun ouders, vinden ze hun ouders vervelend, irritant, aardig en vriendelijk? Toen je jong was, wat vond de ouder waar je liefde voor voelt van de andere ouder die je nu buitensluit? Wat waren de boodschappen die je geïnternaliseerd hebt over deze ouder, welke zijn doorgegeven door de ouder waarvan jij gelooft dat je liefde voor je vader/moeder voelt? Het is niet normaal voor welk kind dan ook om één ouder volledig buiten te sluiten. Alle kinderen, zelfs als ze mishandeld zijn, blijven diep van binnen houden van die ouder. Alleen wanneer een kind is blootgesteld aan boodschappen, of ze nu uitgesproken zijn of gecreëerd door het zien van een ouder die van streek is en boos is, leidt naar de situatie waarin kinderen één ouder buiten sluiten. Als je wil herstellen van de verstoting moet je dát doen wat je geïnternaliseerde kader je juist niet wil laten doen. Doe een poging en neem contact op met de ouder die je verstoot. Alleen wanneer je dát doet wat indruist tegen je gevoel, kun je je verdeelde zelf en je gebroken geest genezen. Wacht niet. Wees niet bang dat je verstoten wordt, dat gebeurt niet, je kunt niet verstoten worden. Jouw ouder is jouw ouder in elke cel van wie hij/zij is, het is biologisch ingebakken dat ze er zijn als je naar ze uitreikt, want ze zijn gemaakt om voor je te zorgen en het toegeven aan dit instinct is waarvoor ze leven.

Terwijl ik deze woorden uitsprak observeerde ik het gezicht van de vragensteller en wist dat hij/zij een lange tijd in deze schimmige wereld heeft moeten overleven. Nu, vrij van de dagelijkse invloed van de voorkeursouder, wordt deze jong volwassene, die nu studeert aan de universiteit, blootgesteld aan de vele ervaringen in de levens van zijn of haar medestudenten. Niet langer op een plek waar het leven in hokjes wordt verdeeld om de vrede te bewaren met de moeder en de moeder zich veilig te laten voelen, is hij/zij begonnen met de reis die alle verstotende kinderen afleggen om te herstellen – zich vragen stellend vanuit een mentale en geestelijke verwarring. Alleen wanneer er een situatie van cognitieve disbalans ontstaat (wanneer de buitenkant niet langer past bij de innerlijke ervaringen) kan een kind het proces van herstel beginnen.

Het is voor volwassenen die weten wat ouderverstoting is, diegenen die de kennis hebben, van groot belang om boodschappen te zenden naar kinderen die psychologisch gespleten zijn, boodschappen die helder en ondubbelzinnig zijn. Wanneer we anderen bijscholen moeten we net zo helder zijn. Psychologische splitsing is niet gezond, het is niet nodig en het kan verholpen worden. Het buitensluiten van één ouder en het volledig ‘kiezen’ voor de ander is niet natuurlijk, het is een afweermechanisme dat, als het niet opgelost wordt, de wereld van het kind in het half duister, vol met schaduwen zet. Het zal de geest van het kind ervan weerhouden om zich volledig te kunnen uiten en te ontwikkelen, het onderdrukt alle mogelijkheden voor diepgang en reikwijdte van denken. Erger nog, een jong mens in gespletenheid houden, houdt het risico in, dat ze zelf verstoten worden door hun eigen kinderen doordat ze op zoek zijn gegaan naar personen die de controle over wat ze denken zullen continueren.

Een van de meest trieste gevolgen voor verstotende kinderen is in mijn ogen het gevoel van veiligheid en vertrouwdheid die ze vinden door relaties aan te gaan met mensen die de controle over ze hebben. Door het onvermogen om het verschil te kennen, verzinken deze kinderen in relaties waarin ze niet gemanipuleerd hoeven te worden omdat hun wereld al zo schemer is dat ze denken dat half blind zijn normaal is.

Volwassenen die weten wat ouderverstoting is hebben de verantwoordelijkheid om niet te bescheiden te zijn om deze kinderen de waarheid over hun leven te vertellen. Terwijl we dat doen hoeven we niet slecht te spreken over de ouder waarvoor ze ‘gekozen’ hebben, we hoeven alleen maar duidelijk te maken dat het niet normaal is om te geloven dat één ouder perfect is en de ander volledig fout. Zo’n boodschap kan op vele manieren gedaan worden maar het moet altijd centraal staan in onze scholing en in ons contact met mensen die werken met kinderen.

Hoe kan een verstotend kind herstellen? Als eerste, erken dat gezonde mensen één ouder niet buitensluiten en ‘kiezen’ voor de andere ouder. Gezonde mensen gaan niet geloven dat één ouder zo slecht is dat ze voor de eeuwigheid bij het vuil gezet moeten worden. Van een ouder houden en een ouder verafschuwen is normaal, een ouder irritant vinden is normaal. Geloven dat het je recht is om te bepalen dat een ouder buitengesloten moet worden is niet normaal. In het schemerlicht mag het logisch zijn, in een wereld met het volledige spectrum van licht zal je zien hoe idioot het eigenlijk is. Daarom is je wereld halfduister. Daarom kun je de realiteit niet zien van wat er met je is gebeurt.

Schakel het licht aan, zoek hulp om dit te doen. Als je dat doet zal het verdedigingsmechanisme dat je gebruikt niet langer nodig zijn en de energie die je samen met je liefde onderdrukt zal terugkeren. Er is een reden waarom je je maar half in leven voelt. Het komt omdat je blijft proberen om de helft van wie je bent buiten te sluiten zodat je de andere helft (de ouder waarvoor je ‘gekozen’ hebt) voldaan en tevreden kunt houden. Het is niet langer nodig om dit te blijven doen. Dit is jouw leven, niet die van je ouders. Jij kunt heel en compleet leven als je het licht aandoet.

Het enige wat je hoeft te doen is de telefoon pakken en bellen. Hallo te zeggen. Eén handreiking via het gsm netwerk en je bent er!

 

Wacht niet.

Dit artikel is geschreven voor verstotende kinderen over de hele wereld en speciaal voor diegenen in de leeftijd van 16-30 jaar, wanneer vragen over wie je bent en het gevoel van maar half te leven het sterkst zijn. Het is speciaal geschreven voor kinderen die me vragen hebben gesteld, waarmee ze aangaven dat hun wereld niet zo compleet was als ze dachten. Het is geschreven met liefde en zachtheid en met de volledige kennis dat psychologische splitsing negatieve gevolgen heeft voor zowel het volwassen kind als het kind dat vanaf zijn/haar jeugd heeft ‘gekozen’. Het is geschreven met de hoop dat elk volwassen kind dat dit leest kan begrijpen dat hun leven het meest kostbare van alles is en dat leven voor jezelf, door het herstellen van de schade opgelopen in je jeugd, de sleutel is naar emotioneel en psychologische vrijheid.

Dit gaat niet over je ouders, het gaat over jou en je relatie met de ouder die je hebt buitengesloten en de sleutel waarmee je je leven weer in de schijnwerpers zet. Het betekent niet dat ik hiermee je vader of moeder een plezier wil doen, het betekent niet dat je zelfs maar je ouder aardig hoeft te vinden. Dit gaat over het herstellen van het gevoel dat je maar half leeft, zodat je in relatie staat met alle mensen in je leven die aanwezig waren toen je geboren werd. Het gaat over het vrij laten komen van de energie die je nu gebruikt om de deur dicht te houden, zodat je vrij kunt zijn om helemaal te zijn wie je werkelijk bent.

Laat het los. Open de deur. Je hebt niets te verliezen dan je gevangen geest en meer te winnen dan dat je ooit voor mogelijk hebt gehouden.

Dit gaat niet over je ouders, die gaat alleen maar over jou.